کتیرا

Hyoscyamus niger

بنگ دانه(بذرالبنج) گیاهی یکساله یا دو ساله از خانواده بادنجانیان است. انواع یکساله آن انشعابات فراوان داشته و به طورکلی کوچکتر بوده و کرک کمتری دارد. ارتفاع آن بین 30 تا 60 سانتی متر میباشد.برگها به صورت رزت، پهن و کرکدار هستند. در هر دو نوع برگها دوکی شکل و به رنگ سبز- خاکستری، دارای لوب های عمیق، بدون دمبرگ و متناوب هستند. برگهای ارقام یکساله از نوع دوساله کرک کمتری دارد. گلها معمولا در ارقام یکساله زرد بوده و برخلاف ارقام دوساله رنگ ارغوانی در آن دیده نمی شود. گلهای پایینی در ساقه گلدهنده دارای دمگل هستند درحالیکه گلهای انتهایی بدون دمگل بوده و مستقیما روی ساقه گلدهنده ظاهر می شوند.   گلهای آن در نواحی سرد زمین در خرداد و تیر در نواحی گرمتر زمین در ماه اردیبهشت باز می شود   میوه های از نوع کپسول هستند. ارقام یکساله چرخه رویشی و زایشی خود را در طی یکساله تکمیل و در همان سال بذر تولید می کنند درحالیکه، ارقام دوساله در سال اول تنها رشد رویشی داشته و اندامهای هوایی در طی زمستان از بین می رود. در سال بعد دوباره رشد کرده و بذر تولید می کند.این گیاه در اکثر مناطق ایران کنار جاده ها مخروبه ها و نیز به عنوان علف هرز مزارع می روید

ترکیبات:  هیوسیامین، اسکوپولامین و ترکیبات آلکالوئیدی ناشناخته

مقدار آلكالوئيدها در ريشه اين گياه 0/16 درصد، در دانه ها 0/1 درصد و در برگ ها تا 0/08 درصد مي باشد.

تركيبات مهم ديگر شامل رزين، تانن، موسيلاژ و آلكالوئيدهاي آپوآتروپين، آتروپين، ‌كوسكوهيگرين، كلوين، اسكوپين، پيريدين، تروپين و اسكوپولين است.
همچنين، تركيبات ديگري از جمله اسيدبوتيريك، كومارين و گلوكوزيد تلخ هيوسي پيكرين در گياه وجود

بخش های مورد استفاده:برگ ریشه بذر و میوه

خواص:

 ضد تشنج و آرام کننده و مخدر سه خاصیت اصلی این گیاه است

به علت وجود هیوسامین در برگ های این گیاه برای درمان اعتیاد به مخدر هایی مثل تریاک و الکل استفاده میشود. و در دارو های ترک اعتیاد کاربرد فراوانی دارد

از چاي بنگ دانه نيز به عنوان پايين آورنده قند خون، ضد اسپاسم، ضد نفخ، خواب آور، گشادكننده مردمك چشم، مسكن و مخدر استفاده میشود

در سرفه های تشنجی، برنشیت های مزمن، دردهای عصبی، داءالرقص، نقرس، احساس چنگ زدگی در معده، هیستری (حمله، ترس)، هیجانات و بی خوابی از این گیاه استفاده میشود

در هوميوپاتي از تنتور اين گياه مي توان براي بهبود درد قفسه سينه، قطع قاعدگي، عفونت چشم، تب، نوعي كوري، التهاب روده باريك، خون دماغ و رفتار جنسي غيرعادي استفاده كرد.

برای درمان بیخوابی و نیز به عنوان داروی بیهوشی در قدیم استفاده میشده است

این گیاه جزو گیاهان سمی دسته بندی میشود و مصرف آن باید با احتیاط انجام پذیرد مصرف بیش از حد مجاز ممکن است منجرو به اغما و مرگ شود