آلوئه ورا

گیاه aloe vera  گیاهی است با ظاهر بوته ای انبوه پایا همیشه سبز شاداب و پر طراوت. ارتفاع ان حدود 60 سانتیمتر بوده و دارای ساقه چوبی کوتاه به ضخامت 5 تا 10 سانتیمتر برگ های نیزه ای شکل و مستقیما به محور ساقه متصل هستند.

رنگ برگ ها سبز و یا سبز مایل به خاکستری تعداد برگ ها بین 10 تا 20 عدد با کناره های نازک و حامل خار های نوک تیز مخروطی راست و یا کمی خمیده به طول 2 میلیمتر می باشد. طول برگ ها 30 تا 50 سانتیمتر و عرض انها 8 تا 10 سانتیمتر و ضخامتشان بین 1 تا 3 سانتیمتر است. گل اذین گل ها خوشه ای و به رنگ زرد و یا زرد مایل به سبز ابتدا عمود به محور مرکز گل اذین قرار گرفته سپس از قاعده خوشه شروع به اویزان شدن می نمایند.

طول شاخه گلدار به 60 تا 70 سانتیمتر می رسد. اعضا گل به هم چسبیده هستند میوه از نوع کپسول لوکولیسید و به رنگ قهوه ای مدور تا تخم مرغی شکل به طول 1 تا 2 میلیمتر و در اواخر فصل بهار تا اوایل فصل تابستان به رشد کامل می رسند.

اندام دارویی :

برای تهیه شیرابه برگ های بیرونی را در ماه های شهریور و یا مهر پس از چند روز بارندگی بریده و به حالت ایستاده و فشرده به هم در داخل ظرف و یا گودالی که در زمین کنده شده و کف ان به وسیله پوست بز و یا اسب مفروش گردیده قرار می دهند.

پس از 24 ساعت شیرابه حاصله را در یک ظرف مسی بر روی اتش مستقیم به مدت 4 ساعت تبخیر می نمایند. تغلیظ شیرابه ممکن است در هوای ازاد و در افتاب بدون حرارت نیز صورت بگیرد. روش دیگر تهیه شیرابه به وسیله دستگاه های فشار پس از بریده و خرد کردن برگ ها صورت می گیرد.

ولی محصول تهیه شده از جریان طبیعی شیرابه بدون استفاده از فشار مرغوب تر می باشد. شیرابه تغلیظ شده پس از سرد شدن به صورت توده قهوه ای رنگ مایل به سبز است و پس از شکستن حالت توده شیشه ای دارد. ورقه های نازک شیرابه شفاف بوده و رنگ انها مایل به قرمز است. شیرابه به حالت پودر به رنگ زرد مایل به سبز بوده و بوی ان تند مشخص با طعم نامطبوع و تلخ می باشد.

دامنه انتشار:

الوئه ولگاریس بومی افریقا است. در قرن هفدهم میلادی کشت ان در جزایر انتیل متداول گردید. امروزه در جزایر هندوستان کوراکائو جزایر اندونزی سواحل مدیترانه جامائیکا مکزیک پورتوریکو در ایالات فلوریدا و تکزاس امریکا کشت می شود.

در ایران نیز در جزیره خارک کاشته می شود و بومیان به طور سنتی بر مزار مردگان می کارند.

ترکیبات:

صبر زرد حدود 5 درصد اب دارد میزان مواد معدنی ان کم بوده و در صورتی که مورد تقلب قرار نگرفته باشد حدود 1 الی 2 درصد است. در ترکیب صبرزرد مقدار بسیار کمی اسانس وجود دارد و بوی مخصوص ان را به وجود می اورد. عمده ترین ترکیبات صبر زرد را مواد رزینی و مشتقات انتراکینونی تشکیل می دهند.

مقدار رزین در صبرزرد های مختلف 10 الی 20 درصد می باشد. این ماده قسمتی از محلول الکلی صبرزرد را تشکیل می دهد که در اثر افزودن اب اسیدی رسوب می کند. رزین در الوئه فروکس مورد برری قرار گرفته است و به نظر می رسد که شامل c – گلیکوزید کرومون به نام الوازین و اگلیکون ان به نام الوازون است.  همچنین الوازین به صورت مشتقات استری اسید های فرولیک پاراکوماریک و سینامیک وجود دارد.

این اسید ها از طریق عوامل هیدروکسیل گلوکز متصل به ژنین تولید استر های متعددی را می نمایند. عمده ترین ترکیب صبر زرد را باریالوئین تشکیل می دهد که حدود 15 الی 30 درصد ترکیب صبرزرد های مختلف را به وجود می اورد. باربالوئین از نوع c – گلیکوزید ها بوده و در ان گلوکز از طریق کربن 10 به الو-امودین-انترون متصل می باشد. ساختمان باربالوئین نشان می دهد که وضعیت کربن 10 امکان ایزومریزاسیون را فراهم می کند.

به طوری که الوئین a (10R  ) و الوئین B اپیمر ( 10S  ) می باشد. در الوئه باربادنیس مقدار قابل ملاحظه ای ایزوباربالوئین وجود دارد. این ماده مسئول تولید رنگ قرمز ارغوانی ضمن واکنش مشهور به ایزوباربالوئین است.

موارد استعمال:

عمده ترین اثر صبرزرد خاصیت مسهلی ان است که به صورت خوراکی مصرف دارد و به صورت موضعی در جهت التیام زخم ها و سوختگی ها استفاده می گردد. همچنین در فراورده های ارایشی و بهداشتی بالاخص فراورده های ضد افتاب نیز مورد مصرف می گردد.

مقدار مصرف : صبرزرد در مقادیر مختلف اثرات درمانی متفاوتی را از خود نشان می دهدو به طوری که 20 الی 60 میلی گرم ان مقوی و صفرابر به مقدار 100 میلی گرم ملین و در مقادیر 200 میلی گرم مسهل می باشد.

عوارض جانبی : صبرزرد مسهلی قوی بوده و با افزایش حرکات دودی روده ها ممکن است باعث درد های شکمی شود این دارو با تحریک معده و روده ها سبب تجمع خون در اعضا داخل لگن خاصره شده و با دوز های بالا احتمال ایجاد نفریت اسهال خونی و گاستریت همراه با خونریزی دارد. مصرف طولانی ان مانند سایر مسهل های محرک سبب اسهال ابکی همراه با دفع قابل توجهی از الکترولیت ها مخصوصا پتاسیم شده و منجر به ضعف عضلانی و کاهش وزن بدن می گردد.

موارد احتیاط : مصرف صبرزرد در بیماران مبتلا به هموروئید و بیماران با ناراحتی کلیه ممنوع می باشد همچنین مانند سایر مسهل ها در موارد انسداد روده درد های شکمی تهوع و استفراغ نباید تجویز شود. صبرزرد موجب قرمز شدن رنگ ادرار قلیایی می شود. نظر به اثرات تحریکی و مسهلی ان تجویز این دارو در زنان حامله ممنوع است به دلیل احتمال ترشح انتراکینون ها در شیر به هنگام شیردهی باید از مصرف ان خودداری نمود.  

کاشت آلوئه ورا

سیستم کاشت گیاه آلوئه ورا به صورت فارو می باشد، که در این حالت فاصله ردیف ها را حدود ۱۰۰ سانتی متر و فاصله گیاهان روی هر ردیف را ۵۰ سانتی متر در نظر می گیرند. برای کشت یک هکتار گیاه آلوئه ورا، حدوداً به ۲۵ هزار پاجوش نیاز می باشد.

مراقبت های پس از کاشت

خاک

  آب

به طور کلی در آبیاری بیش از حد یا خیلی کم (در هر دو مورد) برگ های گیاه آلوئه ورا شروع به خشک شدن می کنند و یا ممکن است رنگ برگ ها زرد یا قهوه ای شود. در نهایت برگ تنها به پوست خشکی تبدیل می شوند و گیاه از بین می رود. 

  دما

همان طور که پیش از این اشاره شد، آلوئه ورا گیاه کم نیازی است که بومی مناطق گرم و خشک و از این رو متحمل به گرما می باشد. دماهای پایین برای گیاه آلوئه ورا مناسب نیست، البته گیاه آلوئه ورا قادر است یخبندان را نیز تحمل نماید و همچنین در اقلیم هایی که یخبندان طولانی ندارند، نیز می توان این گیاه را کشت نمود.

گیاه آلوئه ورا از جمله گیاهانی است که در صفر درجه سانتی گراد از بین می رود و معمولاً دمای محیط رشد آن می بایست بالاتر از دو درجه سانتی گراد باشد و به همبن علت است که مناطق جنوبی ایران، که هرگز درجه حرارت آنها به صفر درجه سانتی گراد نمی رسد، از مناطق مستعد برای تولید این گیاه محسوب می شوند.

پیشنهاد می شود گیاه آلوئه ورا در زمستان های سرد، در منزل یا گلخانه های گرم نگهداری شوند.

 نور

کود دهی

  بیماری ها

مراقبت های روزانه از گیاه آلوئه ورا

برداشت گیاه آلوئه ورا