کتیرا

تانن ها دسته ای از متابولیت های ثانویه گیاهان هستند که ضمن ترکیب شدن با پروتئین های پوست حیوانات از فساد آنها جلوگیری نموده و سبب تبدیل پوست به چرم می شوند. اکثر خانواده های گیاهی دارای تانن هستند. تانن ها در حقیقت دسته بزرگی از مواد طبیعی پیچیده هستند که در گیاهان به مقدار زیاد وجود دارند. این مواد معمولا به صورت مخلوطی از پلی فنول ها هستند که جداسازی آنها بسیار مشکل است زیرا کریستالیزه نمی شوند. تانن ها رو میتوان به دو دسته تانن های قابل هیدرولیز و تانن های فشرده تقسیم بندی کرد.

پیش ساز های تانن ها قابل هیدرولیز شامل موارد زیر است:

• - تعداد متعددی از اسیدهای فنولیک

مانند اسید گالیک، الاژیک اسید و هگزا هیدروکسی دی فنیک اسید

• -گلوکز

بین گلوکز و اسید های فنولیک یک پیوند استری وجود دارد.

تانن های غیر قابل هیدرولیز با نام های تانن های فشرده، پروسیانیدین یا پیروکاتشول نیز شناخته می شوند. این مواد به راحتی به مولکول های ساده تر هیدرولیز نمی شوند و فاقد واحد قندی هستند. این دسته از مواد به پیگمانهای فلاونوئیدی مرتبط هستند. آب داغ اسیدی سبب شکسته شدن برخی از باند های کربن-کربن می شود و تولید مونومر های آنتوسیانیدین می کند. اساسا این تانن ها فقط شامل هسته فنولیک هستند و گاهی به کربوهیدرات یا پروتئین متصل می شوند. بیشتر این تانن ها حاصل کندانسه شدن 2 یا بیشتر از واحد های زیر هستند:

• - فلاوان-3-اُل مانند کاتشین، پیروکاتشین
• - فلاوان 3 و 4 دی اُل یا لکوسیانیدین

انواع مونومریک، دیمر و تریمر از این ترکیبات وجود دارد.

خواص تانن ها:

- در سوختگی رسوب پروتئین سطحی با تانن تولید لایه آنتی سپتیک می نماید و نیز سبب بند آوردن خونریزی می شوند.

- تجویز خوراکی تانن ها سبب حفاظت سطوح ملتهب دهان و گلو می شود.

- همچنین دارای خاصیت ضد اسهال نیز هستند.

- این مواد نقش ترکیبات آنتی دوت را در مسمومیت با فلزات سنگین، الکالوئید ها و گلیکوزید ها ایفا می کنند.

- دارای خاصیت ضد توموری و ضد HIV نیز می باشند.

- اسید تانیک جذب شده قادر به ایجاد نکروز مرکزی شدید کبد است که باید در مصرف آن دقت شود.

- از رسوب پروتئین با تانن در تهیه چرم نیز استفاده می شود.

- این مواد سبب ایجاد خاصیت ارتجاعی، سختی و محافظت کنندگی در چرم می شوند.

- تانن هایی که در صنعت چرم سازی به کار میروند از انواع درختان بلوط، شاه بلوط هندی، هلیله و امله بدست می آیند

آشنایی با برخی منابع گیاهی دارای تانن فشرده

- پوست: دارچین، گنه گنه، بید، آکاسیا، بلوط و هاماملیس

- ریزوم و ریشه: Karmeria، سرخس نر

- گل: Lime (Tilia)، hawthorn (Crataegus monogyna)

- دانه: Cocoa، Guarana، kola، Areca

- میوه: Cranberries، Grape

- برگ: هاماملیس، hawthorn (Crataegus monogyna)، چای مخصوصا چای سبز

- عصاره ها: Catechu، Acacia، کینو هند، Butea gum، کینو اکالیپتوس

منبع: گیاهان دارویی دانشگاه گیلان

توجه: دوستان برای اطلاعات تخصصی تر راجع به مواد موثره میتوانید این فایل ها را نیز دانلود نمایید

مقاله کامل اجسام عطری ( اسید های عطری,اسانس های معطر)

مقاله کامل فلاونوئید ها و مشتقات(FLAVONOID AND RELATED COMPOUNDS)