کتیرا

 zea mays
گیاهی علفی یک ساله,افراشته ,بلند,به ارتفاع 4 متر و یا بیشتر و قطر 2 تا 6 سانتیمتر است.برگ سربه پایین,پهنک پهن,به عرض تا 10 سانتیمتر و طول 90 سانتیمتر یا بیشتر,خطی نوک باریک با حاشیه ای موجدار است گل آذین ها تک جنس,گل آذین نر به ابعاد 20 در20 سانتیمترسنبلچه ها 6 تا 15 میلیمتر,گل آذین ماده تقربا به طول 20 سانتیمتر,گل های ماده واجد خامه هایش به طول 15 تا 25 سانتیمتر که همراه یا بعد از شکوفایی گل ها از انتهای غلاف های گل آذین خارج میشوند.

گل آذین نر یک خوشه مرکب انتهایی متشکل از خوشه هایی سنبله مانند؛گل آذین ماده محوری متشکل از سنبلک هایی متعدد که به صورت ردیف هایی طولی بر روی محوری ضخیم آرایش یافته اند,مجموعه آنها به طور کامل درون برگ هایش غلافی محصورند,سنبلک های نر به صورت زوج,یکی نیم چسبیده و دیگری پایک دار؛تعداد گلچه های نر دو عدد؛پوشه ها مساوی,غشائی پوشینه بیرونی و داخلی شفاف پرچم ها سه عدد پوشینک دو عددسنبلک های ماده دارای دو گلچه که گلچه پایینی عقیم استطول پوشه ها کمتر از عرض آنها در پایین گوشتی و در بالا شفاف است
پوشینه های بیرونی کوتاه شفاف پوشینک وجود ندارد خامه طویل با دو انشعاب کوتاه در بالا و در تمام طول کرک دارد.میوه (گندمه) گوه ای در بالا به حالت تخت جنین هم طول با دانه نافه قائده ای کوچک با پهنا و درازای یکسان با پهنای بیش از دراز.
دامنه انتشار:این گیاه بومی آمریکای مرکزی است اما امروزه در تمام دنیا کشت میشود.
اندام دارویی:کاکل ذرت در اصل دسته خامه های مربوط به گل آذین ماده است که از غلاف اطراف گل آذین بیرون آمده و رو به پایین قرار گرفته اند.البته عموما به نام کلاله های ذرت خوانده میشود که اشتباه است.
زمان جمع آوری:برداشت ذرت بسته به نوع مصرف و موارد استفاده متفاوت است چنانچه برداشت جهت دانه باشد باید برگ های ذرت خشک کاغذی شده و رنگ زرد روشن به خود گرفته باشد که معمولا 8-7 هفته بعد از گل دادن صورت میگیرد و در مناطق مختلف متفاوت است.امام از آنجا که خامه ها باید از ذرت نارس جمع آوری شود مسلما قبل از وقت مذکور باید آنها را از گیاه جدا کرد یا آنها را از ذر ت های نارس برداشت شده جمع آوری کرد.

ترکیبات:
کاکل ذرت نسبتا غنی از نمک های پتاسیم میباشد.این قسمت گیاه دارای 5/2% درصد چربی,25/2-8/1% روغن های ثابت شاملگلیسرید های اسید لینولئیک,اولئیک,پالمیتیک و استئاریک میباشد.همچنین دارای12/0% روغن فرار(حاوی کارواکرول و دیگر ترپن ها),حدود 13-5/11% پلی فنل های تانن مانند,8/3% گم,,7/2%رزین,15/1% مواد گلوکوذیدی تلخ,18/3%ساپونین,05/0% آلکالوئید ها و همچنین با اینکه هوردنین برای جنس ذرت شناسایی شده ات اما ذرت دارای 05/0% آمین هایی است که نوع آنها مشخص نشده است.
سایر ترکیبات آن شامل قند های احیا کننده,آلانتوئین,کریپتوگزانتین,ترکیبات سیانوژنیک مشخص نشده,فلاوون,فیتوسترول(مانند سیتوسترول,استیگماسترول) ,پیگمانها,ویتامین های (کا و سی) اسید های گیاهی(مالیک و تارتاریک)آنتوسینانین و موسیلاژ میباشد.
موارد استعمال:
به عنوان مدر مورد استفاده قرار میگیرد
مقدار مصرف:خامه های خشک شده,8-4گرم به صورت دمکرده برای سه بار در روز مصرف شود.تنتور(1به5 در الکل25%)15-5 میلی لیتر روزانه سه مرتبه است
مصرف دردوران بارداری: توصیه نمیشود